weg met utopie; terug naar realiteit

Hans Achterhuis onderscheid drie vormen van westerse utopisch denken, het vooruitgangsdenken: - de sociale, met als meesterwerk Thomas Moor’s Utopia - de technische met als medeleidraad 'Het Nieuwe Atlantis' van Francis Bacon - en het vrije marktdenken met als baken Ayn Rand, in haar grote roman 'Atlas Shrugged' De denker van het ‘vaderland’ Achterhuis herkent ook de tegenpool van utopie; dystopie: de nachtmerrie. Zit men gevangen in de ene pool dan glijdt men automatisch in haar tegenpool, de realiteit waarin we in Europa nu zitten. Sociale structuren veranderen dratisch , technische oplossingen geven geen adequaat antwoord meer en vrije markt lijdt tot economische opstand. Het ondergangsdenken is alom. Beide vormen van denken zijn eigenlijk gebaseerd op emotionaliteit waarin de tegenpool steeds wakker wordt als je met je persoonlijkheidswil wilt blijven hangen in de ‘goede’ emotie. De bijbel is zelf een mooi voorbeeld van utopisch denken met in het proces ruim baan voor dystopie. De samenstellers waren zich bewust dat van schepping (utopie) tot de einddag van Johannes de mens kon kiezen welke richting te gaan. Deze richting lag helaas meer voorbij de persoonlijkheid van dit leven dan in het hier en nu zijn. Denken kent veel meer nuances en juist die nuances verdwijnen in de hedendaagse tijd. Oplossingsgericht denken is vaak grootschalig van aard en de wekelijkheid is steeds in een gegeven omstandigheid van het kleine. Kleinschaligheid is meer aangepast op het hier en nu van de plaats. In deze fundamentele veranderingstijd zijn m.i.realisten meer gewenst dan utopisten of dystopisten.