Nederland kampioen biodiversiteitsverlies in Europa en zelfs wereldwijd.: de (verloren) Nederlandse boerennatuur

 

in het buitengebied zie je als eerste eentonige megastallen met voedersilo’s en voederhopen

groene woestijnen, verloren boerennatuur, landschapspijn en 

ogenschijnlijk nieuwe natuur: met marketing  varianten als ‘nieuwe wildernis’, ‘plas-dras’ en liefst de woestere variant ‘oerrr-natuur’. „teruggeven van grond aan de natuur”.................

In zijn belangwekkende boek Filosofie van het landschap (1970) wijst antropoloog Ton Lemaire op de gevoelens van ‘afscheid’ die hem bevangen doordat de technologische maatschappij de „luister van de landschappen” aantast. De teloorgang van landelijkheid noemt Lemaire zowel ‘onttovering’ als ‘onthistorisering’. Het is land zonder geheugen. Volgens hem was het geen goed idee natuur op te sluiten in afzonderlijke gebieden – tegenwoordig ‘wildparken’ of ‘nationaal park’ geheten – waar de nieuwe natuur van nu gedijt. Want in de tijd gegroeide ‘oude’ natuur is onherroepelijk verdwenen.

 

De "Canon van de (verloren) Nederlandse boerennatuur" is een verzameling van 50 kenmerkende soorten wilde dieren, planten, gewassen en boerderijdieren die het Nederlandse boerenland vormgeven. Het is een reeks verhalen en feiten die aandacht besteden aan de geschiedenis, cultuur en natuurbescherming in het agrarische landschap en de huidige ecologische uitdagingen. 

Wat het betekent:

• Kenmerkende soorten:

  De canon focust op soorten zoals de boerenzwaluw, koe, roggelelie, en andere die symbool staan voor het boerenland. 
• Verhalen en context:

  Elk van de vijftig soorten is een venster naar grotere thema's zoals biodiversiteit, landschapsgeschiedenis, klimaatverandering, dierenwelzijn en biologische landbouw. 
• Verleden, heden en toekomst:

  Het boek schetst een beeld van de boerennatuur door de eeuwen heen, van hoe het vroeger was tot hoe het nu is en wat de toekomst brengt. 
• Cultureel en historisch aspect:

  De canon verbindt de natuurlijke elementen met de menselijke cultuur en geschiedenis, waarbij wordt gekeken naar hoe de mens het landschap en zijn natuur heeft beïnvloed. 
• Doel:

  Het doel van de canon is om begrip en een diepere waardering te kweken voor de Nederlandse boerennatuur, en te laten zien dat een rijkere boerennatuur mogelijk is. 

Wie is de maker: 

• De canon is samengesteld door Dick de Vos, een natuurjournalist, natuurgids en schrijver. Hij publiceerde eerder ook de "Canon van de Nederlandse natuur".

Samengevat: De Canon van de Nederlandse boerennatuur is een selectie van iconische soorten uit het boerenland, die samen de culturele, historische en ecologische verhalen vertellen over de manier waarop wij leven en omgaan met de natuur op het platteland. 

lees ook eens dit essay in nrc

Juist die harde scheiding tussen natuurreservaat en boerenland is het probleem. Een pleidooi voor boerennatuur.

Boerennatuur Oude natuur is verdwenen uit Nederland. Maar, vindt Kester Freriks, als we het landschap weer als één geheel zien in plaats van als som van bestemmingsplannen, kan er plek zijn voor grutto’s, stallen én mensen.

bron: o.a. https://www.nrc.nl/nieuws/2025/09/05/juist-die-harde-scheiding-tussen-natuurreservaat-en-boerenland-is-het-probleem-een-pleidooi-voor-boerennatuur-a4904882#/krant/2025/09/06/#304