Polariteit denken verhogende tijden met vurige kretologie. Een kreet tegen kreten

  

De Franse kardinaal André Vingt-Trois waarschuwde christenen niet de haat de overhand te laten nemen. 'Het geloof in Christus maakt hen (christenen, red.) geen strijders, maar brengers van vrede en  liefde.' Strijdkreten zijn woorden die gebruikt worden in de laatste ontmoeting met een tegenstander. Als andere ontmoetingsvromen niet meer werken en alleen doden het motief is.

1) Kreet 2) Leus 3) Tot het gevecht aanvurende kreet 4) Wapenkreet.

Een strijdkreet (ook wapenkreet, oorlogskreet of strijdleus) is een woord, een aantal woorden of een zin bedoeld om tijdens veldslagen en schermutselingen vriend van vijand te kunnen onderscheiden als andere hulpmiddelen zoals een uniform er nog niet waren.

Oftewel een veelal oude taal bij een directe confrontatie met een  fysiek aanwezige tegenstander.

In de modern oorlogsvoering niet meer zo  in gebruik maar weer geïntroduceerd door de huidige  islam fundamentalisten:  ‘allahu akbar’ (allah is groot)  .

Een klein overzicht van oude voorbeelden van strijdkreten:

•   Deus vult (God wil het): strijdkreet van de kruisvaarders bij de verklaring van de eerste kruistocht door paus Urbanus II bij de Synode van Clermont in 1095 waar de Oosters-Orthodoxe kerk hulp vroeg met de verdediging tegen islamitische invasie aan het begin van de moslim veroveringen.

•       Halleluja(prijst God); vroeg middeleeuwse strijdkreet van christenen

•   Beauseant (Wees glorieus) Tempelier strijdkreet. En:  Deus vult (Gods wil)

•      .   'Oranje boven'. Strijdkreet van de Watergeuzen in de strijd tegen de Spanjaarden. Nog steeds gebruikt als afsluiting

              van het defilé en brengen  de militairen hun traditionele strijdkreet aan de koning. 

•   Liberté, égalité, fraternité (vrijheid, gelijkheid, broederlijkheid): strijdkreet tijdens de Franse Revolutie

•   Victorie (zege):  strijdkreet in 2e WO tegen de Nazi’s, mogelijk een oud Germaanse strijdkreet

•   Montjoie Saint-Denis: een Franse strijdkreet. Saint-Denis verwijst naar de patroonheilige van Frankrijk, Dionysius van Parijs. Van Montjoie is de betekenis niet duidelijk. Het zou kunnen verwijzen naar de term voor de steenhopen die opgeworpen werden als oriëntering tijdens de kruistochten.

•   Scilt ende Vrient (Schild en Vriend): in de aanloop naar de Guldensporenslag gingen de Vlamingen tijdens de Brugse metten de Fransen te lijf. Om elkaar in de schemering te kunnen herkennen en om zichzelf van hun vijanden te kunnen onderscheiden werd een strijdkreet bedacht. De keuze viel op "Schild en Vriend", naar een bekend gebed dat gebruikt werd om God bijstand in de strijd af te smeken. Een bijkomende eigenschap van deze leuze was dat Franstaligen moeite hebben met de uitspraak van deze woorden. Deze strijdkreet is ook een sjibbolet.

•  ‘Tierra y Libertad! (Land en Vrijheid): de strijdkreet van Emiliano Zapata tijdens de Mexicaanse Revolutie

•   Remember the Alamo: strijdkreet tijdens de Slag bij San Jacinto

•     .     Oorah (klaar om te doden. Oude Keltische strijdkreet gebruikt door Amerikaanse mariniers

•    .       Bersiap (‘wees paraat’, wees gereed,- voor de strijd)  strijdkreet tijdens Indonesische bevrijdingsoorlog tegen 

              Nederland. Of 'merdeka' (vrij)

•   . ‘Daesh’ (ISIS)  De twee terroristen zouden in de Franse kerk ‘Daesh’ (ISIS) hebben geroepen.

•        

Het Leger des Heils geeft al jaren een blad uit dat 'Strijdkreet' getiteld is. Dit is een figuurlijk gebruik van het begrip 'strijdkreet'.

 ‘Oeh’: ‘Viking-strijdlied’, waarbij alle fans tegelijk als een goed geoliede vechtmachine de armen boven zich uitstrekken, in hun handen klappen, en een angstaanjagende oerkreet (‘oeh!’) ten gehore brengen. Deze simpele handeling wordt steeds sneller achter elkaar herhaald, totdat de opgebouwde spanning uiteindelijk ontlading vindt in een denderend applaus.

Historici Eric Hobsbawm en Terence Ranger  hebben dit genoemd ‘invented tradition’ (uitgevonden traditie): uitingen van culturele identiteit

‘Wir schaffen das’. Bondskanselier Merkel weet van geen wijken en houdt vast aan haar strijdkreet "wir schaffen das" (het lukt ons).

Allemaal opofferingen kreten die de roeper kracht geven en de toehoorder onderdanig proberen te maken. En dat in een tijd dat de polarisatie toeneemt tussen groepen en individuen en elk-één nieuwe uitdagingen geven om een juiste middenpositie te nemen. In het algemeen kun je pas in het midden komen als je beide zijden hebt gekend/ervaren. Mogelijk dat in deze tijd het voor velen weer ervaringstijd is. Niet makkelijk om goed bij jezelf in het midden te blijven!

Menselijke handen kunnen echter veel meer dan alleen het met de dominante hand doden.  Een midden positie kent het religieuze gebruik door de handen te vouwen – Frankisch gebruik om onderdanigheid te tonen t.o.v. leenheer- of tegen elkaar te plaatsen, dan wel de handen te openen.

Jozef Israëls (1824-1911)

Dromen op het duin van Scheveningen. (Coll. Sothebys.com) we leven in een tijd om vooral  wakker te blijven en te dromen als het weer kan……..

aanvullingen:

"Wat ik zelf een mooie strijdkreet vind is afkomstig uit de schelmenroman 'De bende van Jan de Lichte' van Louis Paul Boon. Het verhaal speelt in de late middeleeuwen en gaat over een bende Vlaamse bedelaars die rijke herenboeren berooft. Hun strijdkreet is "Voor geen chanterik peu!" Dat is Bargoens en betekent: "Voor geen politiehond bang!" 
(Daniel)