Iedere Nederlander heeft te veel pfas in zijn bloed, blijkt uit eerste landelijke onderzoek. Hoe erg is dat?
Iedere Nederlander heeft pfas in zijn bloed, en vrijwel altijd in een dermate hoge dosis dat het effecten op de gezondheid kán hebben. Dit blijkt uit het eerste landelijke onderzoek naar pfas in het bloed.
is chef van de wetenschapsredactie van de Volkskrant.
Dit betekent niet direct dat mensen ziek zullen worden, maar wel dat de dosis pfas tot gezondheidseffecten zou kunnen leiden. Van pfas is bekend dat het in grote hoeveelheden het immuunsysteem kan beïnvloeden.
Zo ontdekte Harvard-wetenschapper Philippe Grandjean op de Faeröer Eilanden dat het immuunsysteem van kinderen met relatief veel pfas in hun bloed slechter reageert op vaccins. Het gaat daarbij om een verlaging van het aantal antistoffen, maar de vaccins werken nog wel. Sommige wetenschappers vinden de teruglopende vaccinatiegraad dan ook meer reden tot zorg.
Behalve een impact op het immuunsysteem, noemt het RIVM ook effecten van een hoge dosis pfas op cholesterol, de lever, de voortplanting en de ontwikkeling van een ongeboren kind.
Of mensen ook daadwerkelijk merkbare gezondheidsschade oplopen door pfas hangt van tal van factoren af, zoals de duur van de blootstelling, de hoeveelheid en soort pfas in het lichaam en de persoonlijke gezondheidssituatie. Jacob de Boer, emeritus hoogleraar milieuchemie zei daarover eerder in deze krant: ‘Het is allemaal een kwestie van kansen. Als je dagelijks veel te veel binnenkrijgt, heeft dat impact op je immuunsysteem. Jonge kinderen of ouderen kunnen dan eerder infecties krijgen.’
Hij noemt het ‘tenenkrommend’ dat we het zover hebben laten komen ‘dat die stoffen als een grauwsluier over de hele wereld hangen.’
Pleidooi voor totaalverbod
Het RIVM ontdekte dat inwoners van de regio Dordrecht en de regio rond de Westerschelde relatief veel van bepaalde pfas-soorten in het bloed hebben. Op die plekken zijn fabrieken waaruit de chemicaliën in de omgeving zijn beland.
Mensen hebben zelf maar beperkte mogelijkheden om hun blootstelling aan pfas te verminderen, al kun je erop letten bij de aanschaf van bijvoorbeeld cosmetica, of door geen eieren van hobbykippen te eten. De grootste winst valt te behalen door maatregelen van overheden en bedrijven.
Een aantal soorten pfas is al verboden, maar het risico bestaat dat bedrijven dan een nieuwe vergelijkbare stof gaan gebruiken. Om dat te voorkomen, pleit Nederland samen met andere landen voor een Europees totaalverbod op de hele familie aan pfas-verbindingen.
Dit voorstel ligt nu ter beoordeling bij Europese wetenschappelijke commissies, meldt het RIVM. De bloedmonsters die het instituut analyseerde zijn in 2016 en 2017 afgenomen. Vervolgonderzoek met bloed uit 2025 en in de toekomst moet uitwijzen of maatregelen om de hoeveelheid pfas te verminderen daadwerkelijk leiden tot een lagere blootstelling.
PFAS kunnen zowel als werkzame stof als hulpstof in gewasbeschermingsmiddelen voorkomen.
Ongeveer 10% van de toegelaten gewasbeschermingsmiddelen in Nederland bevat PFAS. In 2021 werd meer dan 200.000 kilo PFAS als werkzame stof in gewasbeschermingsmiddelen verkocht.
De middelen met PFAS zijn vooral schimmelbestrijders (fungiciden), maar er zijn ook onkruidbestrijders (herbiciden) en insectenbestrijders (insecticiden) bij. Voorbeelden van werkzame stoffen zijn fluazinam, fluopyram, flutolanil, metaflumizone (fungiciden), flonicamid (insecticide) en flufenacet (herbicide).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten