Oudfriese teksten gevonden in Oostenrijk:
"Je hart slaat ervan over"
In Oostenrijk zijn twee bijzondere Oudfriese fragmenten gevonden. Ze zijn meer dan vijfhonderd jaar oud.
Oudfries werd tot de zestiende eeuw gesproken in noorden van Nederland en in Noordwest-Duitsland. Eén van de twee teksten stamt uit het begin van de veertiende eeuw.
"Wij wisten niet van het bestaan hiervan af", zegt Rolf Bremmer, emeritus hoogleraar Fries. "Je hart maakt een sprongetje, dit is zo bijzonder."
Het laat zien hoe een gemeenschap in elkaar steekt.
De gevonden fragmenten zijn pagina's met juridische teksten. "Je kunt je afvragen wat daar zo mooi aan is", zegt Bremmer. "Maar het laat zien hoe een gemeenschap in elkaar steekt. Dit geeft ons inzicht in het leven, in het gedrag en handelen van mensen."
Dat het juridische teksten zijn is niet zo vreemd: "Dat geldt voor de meeste teksten in het Oudfries."
Bremmer heeft de teksten al gezien, maar voorlopig alleen digitaal. "Het voordeel hiervan is dat je hem kunt vergroten als een passage wat onduidelijk is. Maar uiteindelijk is het toch mooier om er in het echt naar te kijken."
Nieuwe woorden
De vondst werd aangekondigd door de Oostenrijkse professor Robert Nedoma in een toonaangevend wetenschappelijk tijdschrift. Hij vond de teksten in de Oostenrijkse Nationale Bibliotheek in Wenen. Lange tijd maakten ze deel uit van de privécollectie van een voormalig directeur van die bibliotheek.
De teksten laten niet alleen iets zien over hoe mensen in die tijd leefden, maar hebben volgens Bremmer ook een taalkundige waarde. "Er komen weer nieuwe woorden boven water, woorden die we nog niet kenden."
Waar de Oudfriese teksten oorspronkelijk zijn geschreven is nog niet bekend, maar ze komen in ieder geval uit het gebied dat tegenwoordig de provincie Fryslân is.
Bremmer kan het nog iets preciezer zeggen: 'We kunnen aan het dialect zien dat het uit Oostergo komt (grofweg de noordoostelijke hoek van wat nu Fryslân is, red.). Net zoals je nu weet dat iemand die 'saterdei' zegt een Wâldpyk is, hebben de teksten uit die tijd ook kenmerken die aangeven waar de auteur vandaan komt."
Niet voor de sier
Van het Oudfries is niet veel meer over, dus volgens wetenschappers is deze vondst heel bijzonder en een uitbreiding van de kennis over het Oudfries. Het kost nogal wat moeite om ze te lezen, geeft Bremmer toe.
"Het vergt wel wat oefening. Het zijn ook geen volledige teksten, maar fragmenten. Dat betekent bijvoorbeeld: bovenaan is altijd maar een halve regel leesbaar. Uiteindelijk begrijp je wel hoe het werkt. Maar het zijn geen teksten die voor de sier zijn geschreven."
Geen opmerkingen:
Een reactie posten